İlk söylenmesi gereken: MYOMLARIN TEDAVİSİ CERRAHİDİR!.
İlaçla Tedavi Efsanesi…
Myomların ilaçla tedavisi mümkün değildir! Son 2 yıl içinde “aromataz inhibitörleri” denilen ve esas olarak meme kanseri tedavisinde kullanılan anti-östrojenik ilaçların etkili olabileceği savunuldu ancak ciddi bir etki saptanmadı. 2006 yılında kendi kliniğimizde de bir asistanımız tez olarak bu ilacı myomlar üzerinde denedi ama etkili olmadıklarını gördük.
Myomların ilaçla tedavisi adı altında kullanılan esas ilaç grubu: GnRH analoglarıdır. Bu ilaçlar kimyasal olarak hastayı menopoza sokarlar. Böylece östrojen ürtimi vücutta durur ve myomlar küçülür. Myomektomi yapılacak yani rahimi korunacak hastalarda bir dönem kullanıldılar. Gerçekten 1990’ların ortaları ve sonlarına kadar kullanılış olmalarına rağmen bugün için benim bakış açıma göre kullanılmaları zaman ve para kaybıdır (her bir enjeksiyonu ciddi rakamdır!).
Neden bu ilaçlar kullanılmamalıdır?
1. GnRH analogları verdiğinizde gerçekten myomlar küçülür. Hastayı operasyona hazırlamak amacıyla, myomektomi (Rahimi koruyarak myomun çıkartılması) yapılacak olgularda myomları küçültmek için bu ilaçların verildiği söylense de, küçülen myomları operasyon sırasında görmemeniz ve almamanız söz konusudur. İlaç kesildiğinde bu operasyonda almadığınız myomlar 2-3 ay içinde tekrar büyür ve hasta sanki ameliyat olmamış gibi karşınıza gelir.
2. Bu ilaçlar hastanın myomunu küçültürken rahim ile myom arasındaki sınır ortadan kalkar. Bu nedenle ameliyat sırasında myomu çıkarak çok daha güçtür. Myomun çevre doku ile sınırları ortadan kalktığı için adeta “çamur” gibi olur. Operasyon daha zor olmakta ve rahime zarar verme ihtimaliniz artmaktadır.
3. Hastaların kan kaybını myomu küçülterek azalttığı söylenir. Ancak ameliyatta hastanın kan kaybını azaltacak farklı cerrahi yöntemler vardır. İyi bir cerrah zaten bu teknikleri bilir ve bu ilaçlara ihtiyaç duymaz. Hatta submüköz denilen rahim içi (endometrium) dokuya bası yapan myomlarda verildiğinde bu myomların histeroskopik çıkartılması sırasında tam tersine kanama miktarını arttırdığına dair yayınlar vardır.
4. GnRH analoglarının hiç faydası yok mudur? Eğer bir faydadan bahsedilecekse en önemli faydası rahimi alınacak çok büyük myomu olan hastada ameliyat sırasında yapılacak kesinin küçük olmasını sağlarlar. Diğer bir deyişle kozmetik fayda sağlayabilir. Sonuç olarak bu ilaçların kullanılması gereksiz zaman ve para kaybı ayrıca cerrahi güçlük yaratmaktadır.
Faydalı Olabilecek Tıbbi Tedavi Yöntemleri Varmı?
Evet bazı ilaçlar myomu değil ama yol açtığı komplikasyonları gidermede veya ameliyata kadar zaman kazanılmasında yardımcı olabilir. Bu ilaçlardan en önemli ikisi doğum kontrol hapları ve non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (apranax veya arveles gibi)dır. Bu ilaçlar myomun sebep olduğu kanamayı azaltır ve operasyona kadar hasta zaman kazanır.
Diğer yeni seçenek rahim içi hormon salgılayan araçdır (Hormon salgılayan spiral=Mirena). Bu spiral rahim içinde bölgesel olarak salgıladığı hormonla endometrium dokusunu inceltir kanama miktarını azaltır. Bunun yanında yakın zamanda yapılan bazı çalışmalar bu spirali taşıyan kadınlarda myom gelişme riskinin azaldığını göstermiştir. Bu etki, “insulin benzeri hormon bağlayıcı protein-1” düzeylerini arttırmasına bağlanmıştır. Ancak kesin konuşmak için daha fazla akademik çalışma gerekmektedir.
6 Temmuz 2012 tarihinde Süleyman Engin Akhan tarafından yayınlanmış ve 16 Şubat 2017 tarihinde de son güncelleme yapılmıştır.
