Uterus sarkomları sıklıkla uterus tümörleri sırasında en habis tümör grubu olup, tanı, klinik gidiş, yayılım şekli ve tedavi açısından da endometriyum kanserlerinden farklı özellikler gösterir. Uterus sarkomları rahimin mezodermal dokusundan çıkarlar. Tüm rahim kanserlerinin %3’ünü uterus sarkomları oluşturur.

Çok pratik olarak 3 farklı tipi vardır: 1. Leiomyosarkom; 2. Endometrial Stromal Sarkom (ESS); 3. Mix mezodermal sarkom

Uterus sarkomları için histolojik sınıflandırma dışında cerrahi evrelemeye dayalı ve gerçekte FIGO tarafından uterusun adenokanserleri için yapılmış sınıflama sıklıkla kullanılmaktadır. Bu sınıflamaya göre erken evrede olanlarda bile; sarkomlar yüksek nüks ve metastaz kapasitesine sahip agresif tümörlerdir.

Diğer taraftan bazı olgularda, hastanın prognozu yapılan cerrahi sonrası yüz güldürücüdür. Ancak olgulara ait bu prognoz farkının nedenleri çok net bilinmemektedir.

Cerrahi sırasında çevre dokulara metastaz yapmadıysa prognoz çok iyi olmaktadır.
Prognoz üzerine etkili farklı belirteçler, gerek klinik gerek patolojik çalışmalarla incelenmiştir. Yapılan çalışmalarda en çok tartışılan prognostik faktörler; evre, yaş ve mitotik aktivitedir. 10 büyük büyütme alanı başına düşen mitoz sayısı biyolojik davranışın en güvenilir göstergelerinden biri olarak kabul edilir.

Tanı İçin ve Uygulanacak Tedavi Öncesi Yapılması Gerekenler

Ne yazık ki, rahimde saptanan bir kitlenin özellikle myomlardan ayırarak sarkom tanısı koyacak bir yöntem BULUNMAMAKTADIR. Ne MR ne de USG veya Doppler (halk arasında renkli USG :-)) tanı koyabilir. Tanı sadece ameliyat sonrası patolog tarafından mitoz (yani hücre bölünmesi) sayısına bakarak konulabilir.

Leiomyosarkomun myomlarda görülme sıklığı %0.4-1.7 arasında değişmektedir.

Rahimden alınan biyopsilerin  %20’sinde leiomyosarkom tanısı konabilir ama bunlar submuköz (rahim içi dokuya yakın olanlardır)

Leiomyosarkomlar sıklıkla tek bir büyük kitle şeklinde olurlar.

Endometrial stromal sarkomlar (ESS) ise iki ana başlıkta incelenirler: Yüksek ve düşük grade li olanlar. Düşük grade tümörlerin gidişi, prognozu iyidir. Ancak  yüksek grade li ESS’ler çok hızlı metastaz yaparlar ve prognozları sıklıkla kötüdür.

Miks Mezodermal tümörler ise sizlerin olabildiğince anlamanız için, hem endometrium hemde mezodermal tümörleri içerirler. Yani bir bakıma hem sarkom hem de endometrium kanseri bileşenleri vardır.

Aşağıda Dev Uterus Sarkomuna ait ameliyat resimlerini görüyorsunuz

Tedavi:

Bir şekilde sarkom ssaptanmış hastada mutlaka akciğer tomografisi yapılmalı, CA 12.5, tüm batım MR istenmesi gerekir. Uterus sarkomları hematojen yolla yani kan yoluyla yayışan tümörlerdir. Bu nedenle çok hızla metastaz yaparlar. Ulaşılabilen alanlardaki metastazlarında çıkarılması prognozu iyi yönde etkileyebilir. Ama konu tartışmaya açıktır ve her hasta kendi içinde değerlendirilmeli gereksiz agresif ameliyatlardan kaçınılmalıdır.

Leiomyosarkomve ESS’larda tedavi önce cerrahidir. Özellikle ESS’lerde mutlaka yumurtalıklarda alınmalıdır. Cerrahi açısından evreleme cerrahisinin prognoz, gidişat üzerine etkisi tartışmalıdır. Yine kemoterapi ve radyoterapinin etkileri de tartışmalıdır. Bazen hastalarda agresif cerrahiden sonra metastazlar bile durmaktadır! Konu ile ilgili hala bilmediğimiz çok nokta var.

Aşağıda Prof. Dr. Süleyman Engin Akhan’ın konu ile ilgili saygın bir bilimsel dergide yayınladığı araştırmayı bulabilirsiniz.

Uterus Sarkomları, Leiomyosarkom, Sarkom, Rahim Sarkomları
[clear]

 

4 Eylül 2012 tarihinde Süleyman Engin Akhan tarafından yayınlanmış ve 23 Ekim 2020 tarihinde de son güncelleme yapılmıştır.